Βασιλόπιτα με άρωμα πορτοκάλι
Ο Δεκέμβριος αποδείχθηκε ιδιαίτερα κρύος τη φετινή χρονιά. Το κρύο ήταν ασυνήθιστο, ιδιαίτερα κάθε πρωί και βράδυ, παρά τον ήλιο που υπήρχε αρκετές ημέρες. Αυτό όμως δεν μας εμπόδισε να χαρούμε τη φύση, και να γευτούμε για μια ακόμα φορά τα υπέροχα δώρα της.
Τον περασμένο μήνα τελειώσαμε με τη συγκομιδή της ελιάς και των ροδιών, και τώρα είναι η εποχή για τα λεμόνια και τα πορτοκάλια. Η παραγωγή τους βρίσκεται στο ζενιθ και έτσι ήταν αναπόφευκτο το να φτιάχνουμε αμέτρητες συνταγές με αυτά. Οι περισσότερες αφορούν, όπως είναι επόμενο, γλυκά και κέικ, σαν αυτό που θα μοιραστούμε παρακάτω μαζί σας: μια υπέροχη, αφράτη βασιλόπιτα, αρωματισμένη με ξύσμα πορτοκαλιού.
Όλοι ανυπομονούμε να κόψουμε τη βασιλόπιτα με το νέος έτος, και η συγκεκριμένη δε θα σας απογοητεύσει. Πέρα από την παράδοση, θα απολαύσετε και ένα πραγματικά νόστιμο κέικ, το οποίο είναι εξίσου υπέροχο και τις επόμενες ημέρες.
Μιλώντας για τις παραδόσεις μας, φέτος ψάξαμε λίγο τα έθιμα της Πρωτοχρονιάς, και ανακαλύψαμε πως μερικά από αυτά, είναι πολλών αιώνων, όπως το σπάσιμο του ροδιού και το κρέμασμα μιας αγριοκρεμμύδας (ή άλλου μεγάλου κρεμμυδιού) στην πόρτα!
Στο σπάσιμο του ροδιού (όσοι δεν το έχετε υιοθετήσει σαν έθιμο χάνετε μια ακόμα διασκεδαστική διαδικασία), ένας από τους καλεσμένους ή ένα μέλος της οικογένειας πρέπει μετά τα μεσάνυχτα, το νέο έτος, να σπάσει ένα ρόδι έξω από το κατώφλι του σπιτιού. Οι σπόροι του ροδιού πρέπει να σκορπίσουν όσο γίνεται περισσότερο, για καλύτερη τύχη και αφθονία. Είναι ένα έθιμο πολλών αιώνων
Το κρέμασμα της αγριοκρεμμύδας στην πόρτα (ή άλλου μεγάλου κρεμμυδιού), είναι ακόμα πιο παλιό: από την εποχή του Πυθαγόρα (6ο αιώνα π.Χ.) υπήρχε το έθιμο να κρεμιέται μια αγριοκρεμμύδα στην πόρτα! Γιατί το έκαναν αυτό; Γιατί το κρεμμύδι έχει τη δυνατότητα να φυτρώσει και να αναγεννηθεί, παρά το ξερίζωμα της ρίζας του. Άρα είναι σύμβολο δύναμης, ανθεκτικότητας και αναγέννησης! Είναι εντυπωσιακό που το έθιμο αυτό επιβίωσε μετά από τόσες χιλιάδες χρόνια έτσι δεν είναι;
Η παράδοση βέβαια που τηρείται απαρέγκλιτα από όλους είναι η κοπή της βασιλόπιτας. Μια διαφορά από οικογένεια σε οικογένεια και περιοχή σε περιοχή έγκειται στο πόσα κομμάτια αφιερώνονται πρώτα και σε ποιους. Εμείς κόβουμε ένα κομμάτι του Χριστού, ένα του Σπιτιού, ένα του Φτωχού και ένα του Άγιου Βασίλη. Άλλοι κόβουν και ένα κομμάτι στο όνομα της Παναγίας ή κάποιου άλλου Αγίου.
Αυτό που δεν ξέραμε και το μάθαμε επίσης φέτος, είναι πως ο Άγιος Βασίλειος, πέρα από γενναιόδωρος , καλόκαρδος και ανθρωπιστής ήταν και αυτός που έφτιαξε το πρώτο ορφανοτροφείο! Ήταν επόμενο η καλοσύνη και η γενναιοδωρία του να συνδεθεί με την ευτυχία, τη χαρά και όσα φέρνει το νέο έτος και να τον γιορτάζουμε κάθε 1η Ιανουαρίου.
Η βασιλόπιτα, όπως συμβαίνει άλλωστε με πολλές ελληνικές συνταγές, έχει αρκετές παραλλαγές. Η παλαιότερη ίσως εκδοχή της, είναι ένα γλυκό ψωμί, αρωματισμένο με κάποιο μπαχαρικό, όπως ο γλυκάνισος. Επίσης υπάρχει και η Μικρασιάτικη, «τσουρεκένια» εκδοχή της αρωματισμένη με μαχλέπι ή μαστίχα. Η πιο συνήθης εκδοχή είναι όμως αυτή του αφράτου κέικ αρωματισμένη με ξύσμα λεμονιού ή πορτοκαλιού. Κάποιοι αρωματίζουν τη βασιλόπιτα και με βανίλια ή λικέρ (πχ amaretto). Ακόμα, υπάρχουν εκδοχές με τριμμένο αμύγδαλο ή καρύδι. Τέλος, το πάνω μέρος μπορεί να έχει φιλέ αμυγδάλου, ζάχαρη άχνη, γλάσο, ακόμα και σοκολάτα τα τελευταία χρόνια.
Η συνταγή που θα μοιραστούμε εδώ μαζί σας , είναι η συνταγή της μαμάς του Πάνου, Ελένης, που είναι πολύ παλιά και παράγει ένα υπέροχο αρωματικό και αφράτο κέικ πορτοκαλιού, που ολοκληρώνεται με άφθονο πασπάλισμα ζάχαρης άχνης. Στη φωτογραφία που φαίνεται ένα τετράδιο, είναι το αυθεντικό χειρόγραφο της μαμάς του Πάνου από τότε που ήταν ακόμα στην εφηβεία της. Πρόκειται για μια συνταγή αλάνθαστη που χρησιμοποιούμε χρόνια, και ποτέ δε μας έχει απογοητεύσει. Το κέικ που παράγεται με αυτή τη συνταγή είναι μεγάλο και κάνει για να σερβίρετε με άνεση ακόμα και 20 άτομα.
Και το καλύτερο με αυτό το κέικ είναι πως είναι υπέροχο και τις επόμενες ημέρες! Εμείς το απολαμβάνουμε με τον καφέ μας ή το τρώμε σαν σνακ. Δοκιμάστε το και με λίγη Μερέντα: ο συνδυασμός είναι θεϊκός!
Ας δούμε λοιπόν πως φτιάχνεται αυτή η Βασιλόπιτα.
Σας ευχόμαστε μια Καλή Χρονιά, γεμάτη Υγεία και Ευτυχία για εσάς και τις οικογένειές σας!
- 500γρ (4 φλυτζ.) αλεύρι για όλες τις χρήσεις, κοσκινισμένο
- 250γρ βούτυρο, κομμένο σε κυβάκια, μαλακωμένο σε θερμοκρασία δωματίου
- 450γρ (2 1/4 φλυτζ.) ζάχαρη
- 6 μεσαίου μεγέθους αυγά, χωρισμένοι οι κρόκοι από τα ασπράδια
- 9γρ (3 κ.γ.) μπέηκιν πάουντερ
- 5γρ (2 κ.γ.) ξύσμα πορτοκαλιού
- 1 κ.γ. χυμός πορτοκάλι
- 250ml (1 φλυτζ.) γάλα
- 1/2 κ.γ. αλάτι
- ζάχαρη άχνη, για να πασπαλίσουμε τη βασιλόπιτα
Προετοιμασία:
Βουτυρώνουμε και αλευρώνουμε τα πλαϊνά και τον πάτο ενός στρογγυλού ταψιού με ελατήριο, μεγέθους 25x6εκ.
Χωρίζουμε τους κρόκους από τα ασπράδια (εικ. 1). Σε μεγάλο μπολ χτυπάμε το βούτυρο με τη ζάχαρη (εικ. 2) για 8-10 λεπτά, με ένα μίξερ χειρός ή με επιτραπέζιο μίξερ, σε μέτρια προς υψηλή ταχύτητα.
Μπορεί να χρειαστεί να σταματήσουμε το μίξερ και να κατεβάσουμε τα υλικά από τα τοιχώματα, τουλάχιστον μία φορά, ώστε να ανακατευτούν καλά (εικ. 3) . Μόλις είναι κρεμώδες και αφράτο το αποτέλεσμα (εικ. 4), το μείγμα βουτύρου μας είναι έτοιμο.
Προσθέτουμε το ξύσμα και το χυμό πορτοκαλιού (εικ. 5). Συνεχίζουμε το ανακάτεμα μερικά δευτερόλεπτα για να ενσωματωθούν. Με το μίξερ σε λειτουργία, προσθέτουμε αργά αργά τους κρόκους. Κάθε κρόκος πρέπει να ενσωματωθεί πριν προστεθεί ο επόμενος (εικ. 6).
Μόλις ανακατευθούν καλά τα υλικά (εικ. 7) σταματάμε και αδειάζουμε το μείγμα αυτό σε ένα μεγάλο μπολ. Καθαρίζουμε καλά το αρχικό μπολ και τους αναδευτήρες του. Θα τα χρειαστούμε όλα και πάλι στη συνέχεια. Τα σκουπίζουμε καλά. Σε άλλο μπολ, ανακατεύουμε το αλεύρι με το αλάτι και το μπέηκιν (εικ. 8).
Προσθέτουμε το μισό μείγμα αλευριού στο μείγμα βουτύρου-ζάχαρης-αυγών (εικ. 9). Ανακατεύουμε καλά με λαστιχένια σπάτουλα (μαριζ) μέχρι να ενωθούν καλά τα υλικά.
Προσθέτουμε το γάλα (εικ. 10), και ανακατεύουμε και πάλι με τη σπάτουλα να ενσωματωθεί.
Προσθέτουμε το υπόλοιπο αλεύρι (εικ. 11) και το ενσωματώνουμε και αυτό (εικ. 12). Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 170C (στον αέρα).
Χτυπάμε τα ασπράδια σε υψηλή ταχύτητα, μέχρι να σχηματίζουν κορυφές (εικ. 13, μέχρι να φτιάξουμε δηλαδή μαρέγκα). Παίρνουμε τη μισή από τη μαρέγκα και την προσθέτουμε στο μπολ με το μείγμα για το κέικ (εικ. 14). Διπλώνουμε τη μαρέγκα στο μείγμα σιγά σιγά, αλλά δεν το παρακάνουμε με το ανακάτεμα. Μόλις ενσωματωθεί, προσθέτουμε και την άλλη μισή, και τη διπλώνουμε και αυτή για να ενσωματωθεί.
Αδειάζουμε το μπολ στο ταψί που έχουμε προετοιμάσει (εικ. 15). Παίρνουμε ένα πλυμένο, καθαρό κέρμα και το τυλίγουμε σε αλουμινόχαρτο (εικ. 16).
Το τοποθετούμε στο μείγμα μας (εικ. 17).
Ψήνουμε στη μεσαία σχάρα για 1 ώρα, ή και παραπάνω ανάλογα το φούρνο, μέχρι να ψηθεί το κέικ. Ελέγχουμε αν είναι έτοιμο βάζοντας ένα μαχαίρι στο κέντρο του κέικ. Αν βγει καθαρό, τότε είναι έτοιμο.
Στολίζουμε τη βασιλόπιτα μας με άφθονη ζάχαρη άχνη.
1. Προσέχουμε να πάρουμε για ξύσμα μόνο την εξωτερική επιφάνεια του πορτοκαλιού και όχι τη λευκή που βρίσκεται από κάτω, καθώς είναι πικρή.
2. Βγάζουμε το βούτυρο από το ψυγείο τουλάχιστον 2 ώρες πριν το χρησιμοποιήσουμε, για να μαλακώσει. Αν το τεμαχίσουμε σε κύβους θα μαλακώσει πιο εύκολα.
3. Για να φτιάξουμε τη μαρέγκα, πρέπει το μπολ και οι αναδευτήρες του μίξερ να είναι πολύ καθαρά. Για το λόγο αυτό, μπορούμε να τα περάσουμε με μια πετσέτα βρεγμένη σε λίγο ξύδι, ώστε να μη μείνει ίχνος λίπους..
4. Ανάλογα με το φούρνο, μπορεί σε να υπάρχει στη μέση η βασιλόπιτα να μας φουσκώσει σαν θόλος. Υπάρχουν δύο λύσεις:
α) μπορούμε να δοκιμάσουμε να την ψήσουμε σε χαμηλότερη θερμοκρασία, δλδ 160C, απλά θα χρειαστεί λίγο περισσότερος χρόνος ψησίματος. Επίσης βοηθά να χτυπήσουμε ελαφρά τη ζύμη στον πάγκο μας πριν τη βάλουμε να ψηθεί, ώστε να απελευθερωθεί τυχών παγιδευμένος αέρας.
β) μπορούμε να κόψουμε οριζόντια το θόλο αυτό, με ένα μαχαίρι ψωμιού και να τον αφαιρέσουμε. Στη συνέχεια, καλύπττουμε με άφθονη ζάχαρη άχνη ή άλλο αγαπημένο μας γλασάρισμα!
Print it!
Send it!