Παραδοσιακοί κουραμπιέδες με βούτυρο και αμύγδαλα

Μέχρι και πριν δύο εβδομάδες περίπου, ο καιρός δε μας θύμιζε ιδιαίτερα χειμώνα. Οι λιακάδες οι υψηλές για τον καιρό θερμοκρασίες, ήταν κατάλληλες για βόλτες και περιπάτους.
Μάλιστα αν τα φύλλα δεν είχαν πέσει από τα δέντρα, θα νόμιζε κανείς πως βρισκόμαστε στην αρχή της άνοιξης! Εδώ και λίγες μέρες όμως, φαίνεται πως μας επισκέφθηκε ξανά ο χειμώνας. Τα πρώτα χιόνα έπεσαν στα βουνά, και το κρύο μας βοήθησε να μπούμε σε χειμωνιάτικη και εορταστική διάθεση, εν όψει των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς!
Φυσικά ο χειμώνας -από πλευράς συγκομιδής- ήταν εδώ, με τα φρούτα και τα λαχανικά του. Απολαύσαμε φέτος ιδιαίτερα τα κυδώνια, τα οποία χρησιμοποιήσαμε για γλυκό του κουταλιού, καθώς και σε μια υπέροχη αρχαιοελληνικού τύπου συνταγή, με ψητό χοιρινό και κυδώνια, την οποία έμαθε ο Πάνος από τον παππού του (και εκείνος από τον παππού του πρωτύτερα). Πρόκειται για μια πολύ παλιά συνταγή, την οποία φυσικά κάποια στιγμή θα μοιραστούμε και μαζί σας.
Τα φρέσκα καρότα είναι καταπληκτικά αυτήν την εποχή, και ταιριάζουν σε πάρα πολλές συνταγές. Εμείς τα χρησιμοποιούμε σε σούπες, φυσικά στην φασολάδα), σε σαλάτες, σε κέηκ, και πολλές μαγειρικές δημιουργίες μας :)
Ένα ακόμα υπέροχο φρούτο της εποχής, είναι ο λωτός. Αν δεν έχετε δοκιμάσει ποτέ λωτό, χάνετε. Οι λωτοί συνήθως έχουν ήπιο άρωμα, είναι πολύ γλυκείς και ζουμεροί. Επίσης είναι γεμάτοι βιταμίνες και αντιοξειδωτικά!
Θυμάστε τα πράσινα –ακόμα- πορτοκάλια το καλοκαίρι (σε αυτή τη δημοσίευση); Δείτε τα στη φωτογραφία παραπάνω! Φέτος τα πορτοκάλια που είχαμε, ήταν ίσως τα καλύτερα εδώ και χρόνια. Για κάποιο περίεργο λόγο μάλιστα, οι πορτοκαλιές της Εύβοιας ήταν ιδιαίτερα γενναιόδωρες σε παραγωγή, και έτσι είχαμε πολύ περισσότερα από αυτά που μπορούμε να καταναλώσουμε ή να μετατρέψουμε σε γλυκά και μαρμελάδες. Έτσι, αρχίσαμε σαν Άγιοι Βασίληδες να τα μοιραζόμαστε με φίλους και γνωστούς!
Και μια και αναφέραμε τον Άγιο Βασίλη, ας έρθουμε στο κυρίως θέμα μας: Τα Χριστούγεννα! Τα Χριστούγεννα είναι γεμάτα αναμνήσεις και υπέροχες γεύσεις. Όπως παντού στον κόσμο, κατά την εορταστική περίοδο, το φαγητό είναι πολύ ιδιαίτερο, και το μοιραζόμαστε συνήθως με τους ανθρώπου που αγαπάμε. Με τον τρόπο αυτό, δημιουργούμε πολύ ξεχωριστές αναμνήσεις, που είναι και αυτές που μας ακολουθούν από παιδιά!
Το κύριο συστατικό στην Ελληνική κουζίνα κατά τα Χριστούγεννα είναι το χοιρινό. Τα παλαιότερα χρόνια, όπου το κρέας ήταν σπανιότερο, κατά την περίοδο αυτή, ειδικά στην επαρχία, οι άνθρωποι έσφαζαν τα χοιρινά και τα μοιράζονταν με την οικογένεια και τους φίλους τους. Κάποια κομμάτια επίσης χρησιμοποιούνταν για την παραγωγή παραδοσιακών λουκάνικων και κάποια άλλα γίνονταν παστά ή καπνιστά για να διατηρηθούν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα (όπως πχ το σύγκλινο της Μάνης ή το απάκι της Κρήτης).
Μια ακόμα δημοφιλής συνταγή αυτήν την περίοδο, είναι η κοτόσουπα αυγολέμονο. Μας έχει σερβιριστεί ως πρώτο πιάτο, σε εορταστικά τραπέζια, και είναι πραγματικά από τις καλύτερες επιλογές!
Φυσικά ένα μεγάλο μέρος της παραδοσιακής Ελληνικής κουζίνας κατά τα Χριστούγεννα, είναι τα γλυκίσματα : τα μελομακάρονα, οι κουραμπιέδες και οι δίπλες. Τα μελομακάρονα και οι κουραμπιέδες, είναι φυσικά τα πλέον δημοφιλή και πραγματικά δεν υπάρχει κανένας που να βρίσκεται στην Ελλάδα την περίοδο αυτή και να μην τα γευτεί. Θα τα βρούμε σε κάθε σπίτι, κάθε ζαχαροπλαστείο, ακόμα και στα σούπερ μάρκετς και τα μπακάλικα. Ως καλεσμένοι επίσης, ξέρουμε πως σίγουρα θα μας σερβίρουν για κέρασμα κάποιο μελομακάρονο ή κουραμπιέ. Και ενώ θα έχουμε ήδη καταναλώσει δεκάδες, δε θα το αρνηθούμε, και με χαμόγελο θα απολαύσουμε πάντα ένα ακόμα τέτοιο κέρασμα!
Τα μελομακάρονα και οι κουραμπιέδες, φτιάχνονται παραδοσιακά στο σπίτι. Ως παιδιά, όταν λέγαμε τα κάλαντα, συχνά εκτός από χρήματα, μας έδιναν και κάποιο σπιτικό κουραμπιές ή μελομακάρονο, και παρόλο που είχαμε και στο σπίτι τα δικά μας, πάντα το απολαμβάναμε.
Φυσικά όποιος θέλει να μπει στο μαγειρικό κλίμα των εορτών, θα πρέπει να φτιάξει είτε κουραμπιέδες, είτε μελομακάρονα! Μια και έχουμε ήδη μοιραστεί τη συνταγή μας για μελομακάρονα μαζί σας, ήρθε η ώρα να μοιραστούμε και την αντίστοιχη για τους κουραμπιέδες!
>
Τα υπέροχα αυτά χριστουγεννιάτικα μπισκότα, περιλαμβάνουν απλά, αλλά υπέροχα υλικά: βούτυρο, αμύγδαλα, πολλή ζάχαρη άχνη, βανίλια και ανθόνερο (ή ροδόνερο).
Το ανθόνερο (ή το ροδόνερο αντίστοιχα), είναι αυτό που δίνει την τελική πινελιά στους κουραμπιέδες. Αν σκέφτεστε πως θα σας μείνει στο ράφι μετά τους κουραμπιέδες για να πιάνει σκόνη, κάνετε λάθος. Υπάρχουν δεκάδες συνταγές για γλυκά με ανθόνερο ή ροδόνερο, και επιπλέον μπορείτε να το βάλετε σε μπισκότα, κουλουράκια, κέικ και πολλά άλλα γλυκά αντί για βανίλια!
Για εκείνους που δεν τους αρέσει το ανθόνερο (ή το ροδόνερο), υπάρχει και εναλλακτική: μπορείτε να προσθέσετε λίγο λικέρ πικραμύγδαλο στη ζύμη (Αμαρέτο) που επίσης δίνει πολύ νόστιμους και αρωματικούς κουραμπιέδες.
Το βασικό συστατικό φυσικά των κουραμπιέδων είναι το βούτυρο. Καλό είναι όταν φτιάχνουμε κουραμπιέδες να επιλέγουμε το καλύτερο βούτυρο που μπορούμε να αγοράσουμε. Θα καθορίσει τη γεύση και την υφή στο τελικό αποτέλεσμα. Ο παραδοσιακός τρόπος για την παρασκευή κουραμπιέδων, είναι με πρόβειο ή γίδινο βούτυρο. Η γεύση είναι αρκετά έντονη, και για το λόγο αυτό οι περισσότεροι επιλέγουν το αγελαδινό. Για το λόγο αυτό, στη συγκεκριμένη συνταγή θα βάλουμε και εμείς αγελαδινό. Φυσικά εσείς επιλέξτε όποιο βούτυρο προτιμάτε, ή και μείγμα βουτύρων (πχ. μισό αγελαδινό και μισό πρόβειο). Επίσης εξαιρετικό είναι και το βούτυρο Κερκύρας, αγνό και υψηλής ποιότητας.
Αναφορικά με το σχήμα που θα δώσετε στους κουραμπιέδες σας, υπάρχουν 3 βασικά σχήματα: στρογγυλά, φουσκωτά μπισκότα, μισοφέγγαρα, και στρογγυλές μπουκίτσες. Εμείς προτιμάμε τους στρογγυλούς κουραμπιέδες, όπως θα δείτε και στις φωτογραφίες, καθώς μας διευκολύνουν και στην τοποθέτησή τους στη συνέχεια, σε στρώσεις.
Όσον αφορά το πόσο μεγάλους θα τους φτιάξουμε, αυτό εξαρτάται από τις προτιμήσεις μας. Μπορεί να είναι μεγαλούτσικοι (περίπου 40γρ ζύμης ανά κουραμπιές), ή μεγέθους μπουκιάς. Αυτοί που θα βρούμε συνήθως στα ζαχαροπλαστεία είναι μικροί, ενώ οι σπιτικοί έχουν την τάση να είναι πιο χορταστικοί.
Δοκιμάστε λοιπόν να τους φτιάξετε και εσείς! Το σπίτι σας θα γεμίσει από το άρωμα του βουτύρου και του ανθόνερου και θα διασκεδάσετε με το «σκόνισμά» τους με άφθονη ζάχαρη άχνη! Είναι ένα γλύκισμα υπέροχο, και με πολύ όμορφη παρουσίαση! Ακολουθήστε τα βήματα παρακάτω και είναι βέβαιο πως θα φτιάξετε αφράτους και υπέροχους κουραμπιέδες!
- 450γρ (3 1/2 φλυτζ.) αλεύρι για όλες τις χρήσεις
- 250γρ βούτυρο σε θερμοκρασία δωματίου (βλ. προετοιμασία)
- 150γρ (1 1/4 φλυτζ.) ζάχαρη άχνη
- 150γρ (περίπου 1 φλυτζ.) αμύγδαλα, ψημένα, ανάλατα
- 1 κρόκος αυγού (από μεγάλο αυγό)
- 1 κ.γ. μπέηκιν πάουντερ
- 2 κ.γ. εκχύλισμα βανίλιας ή 2 βανιλίνες
- ανθόνερο ή ροδόνερο
Προετοιμασία:
Βγάζουμε το βούτυρο από το ψυγείο τουλάχιστον 2 ώρες πριν το χρησιμοποιήσουμε, να μαλακώσει. Αν το τεμαχίσουμε θα μαλακώσει πιο εύκολα.
Αν χρησιμοποιούμε ωμά αμύγδαλα, τα βάζουμε σε μονή στρώση σε ένα ταψί ή δίσκο ψησίματος στο οποίο έχουμε βάλει λαδόκολλα και τα ψήνουμε για 10-15 λεπτά στους 180C (σε προθερμασμένο φούρνο) (εικ. 1). Τρίβουμε τα ψημένα αμύγδαλα σε ένα μούλτι. Δεν τα τρίβουμε εντελώς να γίνουν σκόνη, θέλουμε να έχουμε μικρά κομματάκια.
Χτυπάμε το βούτυρο σε ένα μεγάλο μπολ (εικ. 2) για 8-10 λεπτά, με ένα μίξερ πάγκου ή χρησιμοποιώντας ένα μίξερ χειρός, σε μέτρια προς υψηλή ταχύτητα (μέχρι να γίνει μαλακό και αφράτο, εικ. 3).
Προσθέτουμε τη ζάχαρη άχνη (εικ. 4) και συνεχίζουμε το χτύπημα για 10 ακόμα λεπτά μέχρι να πετύχουμε ένα αποτέλεσμα παρόμοιο με σαντιγί (εικ. 5).
Προσθέτουμε το μπέηκιν, τη βανίλια (εικ. 6) και ανακατεύουμε με μια μαρίζ. Προσθέτουμε τον κρόκο (εικ. 7) και ανακατεύουμε να ενσωματωθεί.
Προσθέτουμε 1 κουταλιά της σούπας ροδόνερο ή ανθόνερο και ανακατεύουμε (εικ. 8). Αρχίζουμε να προσθέτουμε το αλεύρι (εικ. 9), ανά δύο κουταλιές περίπου. Ανακατεύουμε με τη σπάτουλα κάθε φορά που προσθέτουμε αλεύρι να ενσωματωθεί.
Όταν προσθέσουμε τι μισό αλεύρι, έχουμε μια ελαστική και αφράτη ζύμη (εικ. 10).
Στο σημείο αυτό, προσθέτουμε το υπόλοιπο αλεύρι, φοράμε γάντια μιας χρήσης και ανακατεύουμε με τα χέρια μας (εικ. 11). Δεν χρειάζεται υπερβολικό ανακάτεμα, αρκεί να ενσωματωθεί το αλεύρι στη ζύμη.
Σημαντικό: ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΤΕ γάντια στη συνταγή αυτή. Θα βοηθήσει να απομονωθεί η θερμότητα από τα χέρια μας (για να μη λιώνει το βούτυρο όσο δουλεύουμε με τη ζύμη).
Προσθέτουμε τα τριμμένα αμύγδαλα (εικ. 12) και τα ενσωματώνουμε στη ζύμη. Φτιάχνουμε τους κουραμπιέδες (εικ. 13). Αν βάζουμε 40γρ ζύμης ανά κουραμπιέ, θα φτιάξουμε περίπου 25 κουραμπιέδες.
Βάζουμε τους κουραμπιέδες σε ένα ταψί/δίσκο ψησίματος που έχουμε στρώσει με λαδόκολλα (εικ. 14) και ψήνουμε για 15-18 λεπτά στη μεσαία σχάρα, στον αέρα (σε προθερμασμένο φούρνο). Βγάζουμε από το φούρνο τους κουραμπιέδες και τους αφήνουμε να κρυώσουν για 2-3 λεπτά. Ακολούθως τους τοποθετούμε σε μια σχάρα για να στεγνώσουν εντελώς και να κρυώσουν (εικ. 15).
Τους ψεκάζουμε με ανθόνερο (εικ. 16) και τους πασπαλίζουμε γενναιόδωρα με ζάχαρη άχνη (εικ. 17).
Οι κουραμπιέδες μας είναι έτοιμοι, τους τοποθετούμε σε στρώσεις σε κουτί για μπισκότα ή σε βάση για κέικ με καπάκι.
Καλά Χριστούγεννα και Καλή Χρονιά!
1. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε πρόβειο, κατσικίσιο, αγελαδινό ή μείγμα αυτών των βουτύρων. Σε κάθε περίπτωση, επιλέγουμε καλής ποιότητας βούτυρο για τη συνταγή αυτή.
2. Μπορούμε να δώσουμε στους κουραμπιέδες σχήμα χοντρού στρογγυλού μπισκότου (όπως κάναμε εδώ), μισοφέγγαρου ή μπαλίτσας.
3. Αφήνουμε κενό ανάμεσα στους κουραμπιέδες πριν τους ψήσουμε, γιατί θα φουσκώσουν ελαφρώς με το ψήσιμο.
4. Αν θέλουμε να φτιάξουμε περισσότερους κουραμπιέδες, διπλασιάζουμε τα υλικά που περιγράφονται παραπάνω. Το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο.
5. Αν δεν μας αρέσει το ροδόνερο ή το ανθόνερο (ή απλά δεν βρήκαμε), τότε προσθέτουμε λίγη βανίλια σε σκόνη στη ζάχαρη άχνη με την οποία θα πασπαλίσουμε τους κουραμπιέδες μας.
6. Πάντα φοράμε γάντια όταν ανακατεύουμε τη ζύμη και πλάθουμε τους κουραμπιέδες, για να μη μεταφέρεται ζέστη από τα χέρια μας στο βούτυρο και λιώνει.