Νόστιμα και υγιεινά μαυρομάτικα λαδερά με ντομάτα

Παρόλο που ακόμα έχουμε τυπικά χειμώνα, έχουμε την αίσθηση ότι η άνοιξη δεν απέχει και πολύ. Είναι αυτές οι ηλιόλουστες μέρες τελευταία, που κάνουν τη διαφορά και μας κάνουν να αισιοδοξούμε! Όπως για παράδειγμα το Σάββατο που μας πέρασε. Ήταν ο τέλειος καιρός για μια βόλτα στη Χαλκίδα δίπλα στη θάλασσα. Μας έχουν λείψει τέτοιες μέρες, και όποτε βρίσκουμε την ευκαιρία, βγαίνουμε στον ήλιο για λίγη βιταμίνη D.
Κατά τη διάρκεια της άνοιξης προτιμάμε να τρώμε πιο υγιεινά σε σχέση με το χειμώνα. Γιατί όπως και να το κάνουμε τους χειμερινούς μήνες μαγειρεύουμε πιο λιπαρά φαγητά και τρώμε ίσως περισσότερα γλυκά (βλέπε Χριστούγεννα). Μια πιο μετρημένη, ισορροπημένη, υγιεινή διατροφή μας λείπει.
Για να το καταφέρουμε λοιπόν αυτό, ξαναβάλαμε στο καθημερινό μας μαγείρεμα περισσότερα όσπρια, λαχανικά και σαλάτες. Αλλάξαμε δηλαδή τις καθημερινές διατροφικές μας συνήθειες προς το καλύτερο.
Όντας λάτρεις των οσπρίων (για παράδειγμα: φακές σούπα, φασολάδα, φάβα με χωριάτικο λουκάνικο κ.ο.κ.) σκεφτήκαμε ότι θα ήταν μια πολύ καλή ιδέα να τα χρησιμοποιήσουμε και να μοιραστούμε μαζί σας μια υγιεινή, χορτοφαγική συνταγή που θα βοηθήσει να καθαρίσετε τον οργανισμό σας.
Θέλαμε να μοιραστούμε μια συνταγή που θα είναι χορταστική και σίγουρα εύκολη στην παρασκευή της, μια συνταγή που να γίνεται σε κατσαρόλα. Γιατί όπως και να έχει, ο χρόνος που πλέον διαθέτουμε στην καθημερινότητα μας είναι περιορισμένος. Έτσι γρήγορες και εύκολες συνταγές είναι πάντα καλοδεχούμενες, ειδικά τις εργάσιμες ημέρες.
Η αγαπημένη οικογένεια των «Λαδερών»
Αυτό το πιάτο, ανήκει στην ευρύτερη οικογένεια των χορτοφαγικών πιάτων που έχουμε στην Ελληνική κουζίνα και ονομάζουμε «λαδερά». Τις περισσότερες φορές όταν αναφερόμαστε σε τέτοια πιάτα, έχουμε στο μυαλό μας λαχανικά μαγειρεμένα σε κατσαρόλα ή στο φούρνο με ντομάτα και μπόλικο λάδι.
Υπάρχουν όμως και λαδερά που δεν έχουν ντομάτα αλλά γίνονται με λεμόνι και μπόλικο λάδι όπως για παράδειγμα το πρασόρυζο ή οι αγκινάρες α λα Πολίτα. Παράλληλα υπάρχουν και λαδερά με κύριο συστατικό τα όσπρια. Όπως για παράδειγμα οι γίγαντες πλακί.
Και φυσικά όλοι ξέρουμε πως σερβίρονται σωστά τα λαδερά φαγητά. Πάντα (μα πάντα όμως) με τη συνοδεία φέτας και μπόλικου ψωμιού! Ξέρετε… για βούτηγμα σε αυτό το πεντανόστιμο λαδάκι!
Η συνταγή
Στο blog έχουμε ήδη μια συνταγή με μαυρομάτικα, η οποία είναι αρκετά δημοφιλής και έχει κάνει αρκετούς να αγαπήσουν αυτό το –ίσως υποτιμημένο- όσπριο.
Όμως επειδή ο καιρός είναι ακόμα ψυχρός, μια πιο ζεστή και χορταστική εκδοχή μοιάζει περισσότερο ταιριαστή.
Τα μαυρομάτικα τα μαγειρεύουμε αρκετά χρόνια με τον τρόπο αυτό, αλλά ποτέ δεν είχαμε μπει στη διαδικασία να καταγράψουμε τα υλικά και τις ποσότητες που χρησιμοποιούσαμε. Τα πάντα τα μετρούσαμε με «το μάτι», κάνοντας και διάφορες, δικής μας εμπνεύσεως, παραλλαγές σε κάθε μαγείρεμα. Για παράδειγμα (και για να παίρνετε ιδέες) έχουμε προσθέσει κατά καιρούς καπνιστή πάπρικα, πιπεριές Φλωρίνης, προσθέσαμε σως bbq προς το τέλος του μαγειρέματος κ.α.
Φυσικά σε αυτή τη δημοσίευση, σας δίνουμε την πιο κλασική και παραδοσιακή εκδοχή της συνταγής αυτής με απλά υλικά: τα μαυρομάτικα, το ελαιόλαδο, τη ντομάτα, τον άνηθο, το κρεμμύδι, το σκόρδο και τα μπαχαρικά.
Η διαδικασία είναι πολύ απλή. Πρώτα θα σοταριστούν και μετά θα σιγοβράσουν μέχρι να δέσει το φαγητό και να μείνει με το «λαδάκι» του. Σε αυτό το σημείο, προσθέτουμε το μέλι. Αν όμως είσαστε vegan τότε μπορείτε να αντικαταστήσετε το μέλι με σιρόπι αγαύης. Το αποτέλεσμα θα είναι εξίσου νόστιμο.
Μια συνταγή για κάθε περίσταση
Η συνταγή αυτή (εκτός από πεντανόστιμη και γλυκιά), είναι ιδανική για το καθημερινό μας τραπέζι και για τους παρακάτω λόγους.
Τα μαυρομάτικα σε αυτό το στυλ (γιαχνί) είναι ένα φαγητό που μπορείτε να προγραμματίσετε και να μαγειρέψετε από την προηγούμενη ημέρα. Μπορεί επίσης να διπλασιάσετε τις ποσότητες και να έχετε φαγητό έτοιμο στο ψυγείο για 2 μέρες.
Επιπλέον, είναι ένα υγιεινό πιάτο που εσείς και η οικογένειά σας θα απολαύσετε καθώς είναι ένας καλός τρόπος να προσθέσετε στη διατροφή σας μια φυτικής προέλευσης πρωτεΐνη μαζί με τα αντιοξειδωτικά του ελαιόλαδου και της ντομάτας. Φυσικά δεν χρειάζεται να αναφέρουμε πόσο οικονομικό είναι αυτό το πιάτο. Ειδικά όταν συνοδεύεται από φρέσκο ψωμί και τυρί φέτα.
Όπως αναφέραμε και πιο πάνω αυτό το πιάτο είναι αρκετά ευέλικτο. Υπάρχουν άπειρες παραλλαγές που μπορείτε να κάνετε.
Για παράδειγμα μπορείτε να προσθέσετε υλικά όπως πιπεριές, καρότα, σέλινο ή μαϊντανό (αντί για άνηθο). Μπορείτε να πειραματιστείτε με διαφορετικά μπαχαρικά όπως πχ καπνιστή πάπρικα.
Αν σας περισσέψει φαγητό, μπορείτε επίσης να δημιουργήσετε ένα νέο πιάτο. Όπως πχ να το ξαναζεστάνετε σε τηγάνι και να το προσθέσετε μέσα σε τορτίγιες με τριμμένο κίτρινο τυρί (π.χ. τσένταρ ή γκούντα) και μια κουταλιά γιαούρτι για μια Ελληνό-Μεξικάνικη νοστιμιά!
Υπάρχουν τόσα που μπορείτε να κάνετε. Σκεφτείτε το σαν ένα λευκό καμβά που μπορείτε να πειραματιστείτε και να παίξετε με υλικά και γεύσεις.
Θα θέλαμε πολύ να μοιραστείτε μαζί μας, αν έχετε κάποια δική σας παραλλαγή/ εκδοχή για αυτή τη συνταγή.
Προς το παρόν όμως, ας πάμε να δοκιμάσουμε την παραδοσιακή της εκδοχή!
- 250 γρ φασόλια μαυρομάτικα
- 500ml (2 φλιτζ.), τριμμένη ντομάτα ή μια συσκευασία έτοιμης τριμμένης ντομάτας
- 1250ml (5 φλιτζ.), ζεστό νερό
- 1 κ.σ. πελτές ντομάτας
- 1 κ.γ. μέλι
- 1/2 κ.γ. γλυκό μπούκοβο
- 1κ.γ. κουρκουμάς σε σκόνη
- 40γρ. (2 φλιτζ. / ½ ματσάκι) άνηθος ψιλοκομμένος
- 2 σκ. σκόρδο, ψιλοκομμένο
- 1 κύβος από ζωμό λαχανικών (προαιρετικά)
- 1 (μέτριο) κρεμμύδι, ψιλοκομμένο
- 180ml (2/3 φλιτζ.), έξτρα παρθένο ελαιόλαδο
- 1 κ.γ. αλάτι
- 1/4 κ.γ. μαύρο πιπέρι
Προετοιμασία:
Ξεπλένουμε τα μαυρομάτικα με άφθονο νερό (εικ.1)
Σε μέτρια κατσαρόλα προσθέτουμε το ελαιόλαδο και το κρεμμύδι (εικ.2) και σοτάρουμε σε μέτρια φωτιά, μέχρι να μαγειρευτεί το κρεμμύδι και να γίνει διάφανο. Στη συνέχεια προσθέτουμε τα μαυρομάτικα και ανακατεύουμε (εικ.3).
Προσθέτουμε το σκόρδο (εικ.4), ανακατεύουμε και μετά προσθέτουμε τα μπαχαρικά (εικ.5).
Προσθέτουμε την τριμμένη ντομάτα (εικ.6), τον πελτέ και ανακατεύουμε (εικ.7).
Στη συνέχεια ρίχνουμε το ζωμό λαχανικών (εικ.8), το ζεστό νερό (εικ.9) και ανακατεύουμε και πάλι.
Το αφήνουμε να σιγοβράσει σε μέτρια προς χαμηλή φωτιά (εικ.10) για 30 λεπτά. Στη συνέχεια προσθέτουμε τον άνηθο (εικ.11) ανακατεύουμε και συνεχίζουμε το μαγείρεμα για ακόμα 30-35 λεπτά.
Προς το τελείωμα του μαγειρέματος, το φαγητό θα χρειάζεται συχνότερο ανακάτεμα και έλεγχο για την ποσότητα νερού για να μην κολλήσει. Είναι έτοιμο όταν έχει δέσει και έχει μείνει με τη σάλτσα του, όσο ζουμερό το επιθυμούμε.
Σβήνουμε τη φωτιά και προσθέτουμε το μέλι (εικ.12). Ανακατεύουμε για μία τελευταία φορά.
Το αφήνουμε για λίγο στην άκρη (ώστε να μην καίει) και το συνοδεύουμε με τυρί φέτα και φρέσκο χωριάτικο ψωμί.
Καλή όρεξη!
1. Αν είστε vegan, μπορείτε να αφαιρέσετε το μέλι ή να το αντικαταστήσετε με σιρόπι αγαύης ή καστανή ζάχαρη.
2. Αυτό το πιάτο είναι ένα εξαιρετικό κυρίως για όσους ακολουθούν τη χορτοφαγική διατροφή ή νηστεύουν. Εξάλλου τα μαυρομάτικα είναι μια εξαιρετική πηγή φυτικής πρωτεΐνης.
3. Το φαγητό αυτό μπορείτε να το ετοιμάσετε από την προηγούμενη μέρα, να το ζεστάνετε και να το σερβίρετε.
4. Μπορείτε να σερβίρετε τα μαυρομάτικα με μια κουταλιά στραγγιστό γιαούρτι στο πλάι και ψημένες πίτες σουβλακιού για μια διαφορετική πινελιά.
5. Μπορείτε να προσθέσετε υλικά όπως πιπεριές, καρότα, σέλινο ή μαϊντανό (αντί για άνηθο) ή και να πειραματιστείτε με διαφορετικά μπαχαρικά όπως πάπρικα καπνιστή.
6. Αν σας περισσέψουν μπορείτε να τα προσθέσετε μέσα σε τορτίγιες με τριμμένο κίτρινο τυρί (π.χ. τσένταρ ή γκούντα) και μια κουταλιά γιαούρτι για μια Ελληνό-Μεξικάνικη νοστιμιά!